Fərid MUSTAFAYEV,

YAP Yasamal rayon Elm və Təhsil Nazirliyinin Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutu üzrə ərazi

partiya təşkilatının sədr müavini

 2020-ci il oktyabrın 20-si Azərbaycan tarixində əbədi olaraq qalacaq. Həmin gün Zəngilan şəhəri uzun illərin həsrətindən sonra azad edildi. Bu hadisə xalqımızın mübariz ruhunu, əzmini və milli iradəsini göstərən parlaq səhifə oldu. O gün təkcə bir şəhərin azadlığı deyil, həm də ədalətin bərqərar olduğu, milli qürurun bərpa olunduğu an kimi yaddaşlara yazıldı. Zəngilanın azad edilməsi Böyük Qayıdış dövrünün başlanğıcı sayıldı. Bu bölgə strateji mövqeyi, zəngin təbiəti, coğrafi möhtəşəmliyi və mədəni irsi ilə Qarabağ bölgəsinin bərpasında əsas istiqamətlərdən birinə çevrildi. Dövlətin diqqəti və Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Zəngilanda qısa zaman kəsiyində görünməmiş dəyişikliklər baş verdi. İşğal illərində Zəngilan dağıdılmış, kəndlər viranə qalmış, təbiət məhv edilmişdi. Lakin xalqın yaddaşında bu diyarın adı heç vaxt unudulmadı. Azadlıq xəbəri yayılan kimi bütün ölkədə sevinc, qürur və göz yaşları bir araya gəldi. Zəngilanın adı yenidən doğuldu, tarixə yeni nəfəs gəldi. Azadlıqdan sonra ilk addımlar planlı şəkildə atıldı. Dövlət proqramları çərçivəsində Zəngilan rayonunun bərpası üçün xüsusi layihələr hazırlanaraq həyata keçirildi. Füzuli, Cəbrayıl və Qubadlı ilə yanaşı, Zəngilan da Böyük Qayıdışın əsas ünvanlarından biri seçildi. Prezidentin iştirakı ilə yeni yolların, körpülərin, elektrik stansiyalarının və sosial obyektlərin təməli qoyuldu. Bir vaxtlar dağıntılar içində qalan ərazi indi müasir şəhər planlamasının nümunəsinə çevrilib. Zəngilanın yeni baş planı hazırlanarkən ekoloji və mədəni dəyərlər nəzərə alınıb. Burada “ağıllı şəhər” və “ağıllı kənd” layihələri həyata keçirilir. Bu layihələr yalnız infrastrukturun deyil, həm də insanların həyat tərzinin dəyişməsinə səbəb olur. Zəngilan rayonu ekoloji cəhətdən təmiz ərazi kimi seçilir. Burada yaşıllıqlar bərpa olunur, təbii resurslar qorunur, çaylar və meşələr mühafizə altına alınır. Dövlət proqramları çərçivəsində Oxçuçayda bərpa işləri aparılır, suyun təmizlənməsi və ekoloji tarazlığın bərpası istiqamətində tədbirlər görülür. Azadlıqdan sonra tikilən ilk infrastruktur obyektlərindən biri Zəngilan hava limanı oldu. Bu layihə bölgənin sosial-iqtisadi inkişafına yeni nəfəs verdi. Hava limanının açılışında Prezident İlham Əliyevin sözləri xalqın yaddaşına yazıldı: “Bu torpaqlarda həyat yenidən başlayır.” Bu ifadə əslində Zəngilanın yeni dövrünün rəmzidir. Zəngilanın bərpası təkcə tikinti işləri ilə ölçülmür. Bu, həm də qayıdan insanların talelərinin, arzularının, xatirələrinin bərpasıdır. Məcburi köçkünlər üçün yeni yaşayış massivləri salınır, müasir evlər tikilir, məktəblər, uşaq bağçaları, xəstəxanalar istifadəyə verilir.Yeni tikilən Zəngilan şəhəri Azərbaycanın gələcək inkişaf modelinin canlı nümunəsinə çevrilir. Burada alternativ enerji mənbələri tətbiq edilir, günəş və külək stansiyaları fəaliyyət göstərir. Yaşıl iqtisadiyyatın prinsipləri həyata keçirilir.

Zəngilan təkcə bərpa prosesi ilə deyil, həm də kənd təsərrüfatı və sənaye sahəsindəki potensialı ilə fərqlənir. Ərazi kənd təsərrüfatı məhsulları üçün əlverişli torpaqlara malikdir. Dövlət tərəfindən aqroparkların və sənaye zonalarının yaradılması bu rayonu iqtisadi mərkəzə çevirir. Bu illər ərzində Zəngilan rayonunda çoxsaylı sosial layihələr həyata keçirilib. Yeni təhsil müəssisələri, tibb mərkəzləri, mədəniyyət ocaqları istifadəyə verilib. Şəhərin siması dəyişib, küçələr abadlaşıb, yollar işıqlandırılıb. Zəngilan indi yaşamaq, yaratmaq və qurmaq üçün müasir məkana çevrilib. Bölgənin bərpasında şəhid ailələrinin, qazilərin və gənclərin iştirakı ayrıca simvolik məna daşıyır. Bu, xalqın birliyini, dövlətlə vətəndaşın həmrəyliyini göstərir. Hər bir yeni bina, hər bir ağac, hər bir park bu torpağa qayıdan insanların arzularının təcəssümüdür. Zəngilan həm də mədəni dirçəlişin ocağıdır. Burada keçirilən tədbirlər, festival və sərgilər bölgənin mədəni həyatına yeni nəfəs gətirib. Zəngilan artıq yalnız azad olunmuş şəhər deyil, həm də mədəniyyətin, sənətin və yaradıcılığın məkanıdır. Bu gün Zəngilanın bərpası dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biridir. Hər layihə, hər investisiya, hər təşəbbüs Azərbaycanın gücünü, xalqın iradəsini və vətən sevgisini nümayiş etdirir. Bu şəhər artıq bir ideya daşıyır – dirçəlişin, inamın və gələcəyə ümidin ideyası. Zəngilan sakinlərinin torpağa dönüşü mərhələli şəkildə həyata keçirilir. Hər ailə üçün şərait yaradılır, təbii resurslardan səmərəli istifadə prinsipləri tətbiq olunur. İnsanlar doğma torpaqlarına qayıtdıqca həyatın səsi bu yerlərdə daha güclü eşidilir. Beş il ərzində görülən işlər göstərir ki, Zəngilan Azərbaycanın müasir inkişaf modelinin bir hissəsinə çevrilib. Burada iqtisadi, sosial və ekoloji prinsiplər bir-birini tamamlayır. Zəngilan indi həm bugünün, həm sabahın şəhəridir. Burada hər daşın, hər küçənin, hər ağacın bir hekayəsi var. Azadlıqdan doğan bu hekayə gələcək nəsillər üçün qürur, ilham və güc mənbəyi olacaq. 20 oktyabr tarixi təkcə bir hadisə kimi deyil, həm də dövlətçilik tariximizin parlaq səhifəsi kimi qeyd olunur. Zəngilanın bərpası Azərbaycan xalqının iradəsinin, Prezidentin uzaqgörən siyasətinin və millətin birliyinin nəticəsidir. Bu gün Zəngilanı seyr edərkən dağıntıların yerində yenidən qurulmuş bir həyat görmək mümkündür. Bu həyat həm zəhmətin, həm səbrin, həm də inamın bəhrəsidir. Zəngilan indi azadlığın və yenidən doğuluşun rəmzidir. Bu torpaqda başlayan yeni dövr gələcəyə inamla baxan bir millətin obrazıdır. Zəngilan artıq xəritədə bir nöqtə deyil, müasir Azərbaycanın qürur rəmzidir.