ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyası sığınacaq axtaran şəxslər və bir sıra humanitar proqramların iştirakçıları üçün iş icazələri ilə bağlı qaydaları yeniləyib.

ERAmedia xəbər verir ki, bu barədə “The Hill” nəşri ABŞ Vətəndaşlıq və İmmiqrasiya Xidmətinə (USCIS) istinadən məlumat yayıb.

Yeni normalara görə, belə sənədlərin etibarlılıq müddəti 5 ildən 18 aya endirilir.

USCIS-in direktoru Cozef Edlou Vaşinqtonda, Ağ Ev yaxınlığında Milli Qvardiya əməkdaşlarına edilən hücuma istinad edərək bildirib ki, bu dəyişiklik miqrantların iş icazəsini uzatmaq üçün müraciət zamanı daha tez-tez yoxlanmasına imkan verəcək.

Tramp hadisəni “dəhşətli” adlandırıb. O, həmçinin bildirib ki, əvvəlki prezident Co Bayden dövründə Əfqanıstandan ABŞ-a daxil olan bütün əcnəbilər yenidən yoxlanılacaq və “burada yeri olmayan hər bir əcnəbin deportasiyası üçün bütün lazımi tədbirlər görüləcək”.

Bundan əvvəl ABŞ hakimiyyəti Vaşinqtonun milli təhlükəsizliyə təhdid hesab etdiyi 19 ölkənin vətəndaşlarından daxil olan bütün immiqrasiya müraciətlərinin emalını dayandırmışdı. Bu barədə USCIS-in 2 dekabr tarixli memorandumunda qeyd olunur.

Məhdudiyyətlər aşağıdakı ölkələrə şamil edilir: İran, Sudan, Liviya, Eritreya, Haiti, Somali, Yəmən, Əfqanıstan, Türkmənistan, Çad Respublikası, Toqo, Syerra-Leone, Ekvatorial Qvineya, Burundi, Konqo Respublikası, Myanma, Laos, Kuba və Venesuela.

ABŞ administrasiyasının sığınacaq axtaran şəxslər və humanitar proqram iştirakçıları üçün iş icazələrinin müddətini 5 ildən 18 aya endirməsi dünyanın aparıcı media qurumlarında geniş müzakirə olunub. Qərar həm Tramp administrasiyasının immiqrasiya siyasətinə geri dönüş kimi qiymətləndirilir, həm də ABŞ-ın təhlükəsizlik prioritetlərinin dəyişdiyini göstərir. Beynəlxalq analitiklər bu addımın həm daxili siyasi auditoriyaya, həm də xarici tərəfdaşlara ünvanlanan siyasi mesaj daşıdığını vurğulayırlar.

Qərb mediası məsələni ilk növbədə ABŞ-da artan təhlükəsizlik narahatlıqları kontekstində izah edir. Milli Qvardiya əməkdaşlarına edilən hücuma Trampın sərt reaksiyası və iş icazələrinin daha tez-tez yoxlanılmasının vacibliyi Vaşinqtonun risklərin idarə edilməsinə yeni yanaşması kimi şərh edilir. Bir çox analitiklər qeyd edirlər ki, Tramp administrasiyası uzunmüddətli immiqrasiya sənədlərini aradan qaldırmaqla miqrantların vəziyyətini daha sıx nəzarətdə saxlamaq niyyətini nümayiş etdirir. Media ekspertlərinə görə, bu addım həm də Trampın seçicilərə yönəlmiş “sərt təhlükəsizlik” mesajının davamıdır və prezidentin öz siyasi üslubunun bərpası kimi qəbul edilir.

Avropa mediası bu prosesi daha geniş miqrasiya siyasəti çərçivəsində dəyərləndirərək, ABŞ-ın yenidən “selektiv immiqrasiya” modelinə qayıtdığını vurğulayır. ABŞ-ın 19 ölkənin vətəndaşlarından immiqrasiya müraciətlərinin emalını dayandırması Avropa KİV-ləri tərəfindən risklərin kateqoriyalaşdırılması və yüksək təhlükəsizlik təhdidi siyahılarının genişlənməsi fonunda izah olunur. Analitiklər bildirirlər ki, Vaşinqtonun bu addımı beynəlxalq münasibətlərə də təsir edə bilər, çünki siyahıda yer alan bir sıra ölkələr ABŞ-la münasibətlərini normallaşdırmağa çalışırdı. Xüsusilə Kuba və Venesuela kimi ölkələrin də bu siyahıya daxil edilməsi qərarın həm geosiyasi, həm də ideoloji motivasiyalara əsaslandığını göstərir.

Yaxın Şərq və Asiya mediası məsələyə daha çox humanitar aspektdən yanaşır. Bu regionda fəaliyyət göstərən analitik mərkəzlər vurğulayırlar ki, iş icazələrinin müddətinin qısaldılması yüz minlərlə sığınacaq axtaran üçün əlavə stress və qeyri-müəyyənlik yarada bilər. Xüsusilə Əfqanıstandan ABŞ-a daxil olan şəxslərin yenidən yoxlanılacağı ilə bağlı bəyanat həmin bölgələrdə narahatlıqla qarşılanır. Region mediası qeyd edir ki, bu cür addımlar ABŞ-ın dünyada humanitar liderlik mövqeyinə zərər verə, həmçinin beynəlxalq miqrasiya sistemində yeni gərginliklər yarada bilər.

Analitiklər ABŞ-ın milli təhlükəsizlik arqumentinin bu bölgələrdən gələn mülki şəxslərə tətbiq olunmasını siyasi motivlərin üstünlük təşkil etdiyinə dair işarə kimi dəyərləndirirlər. Hesab edilirki, yeni qaydalar ABŞ–Latın Amerikası münasibətlərində də əlavə gərginlik yarada bilər.

Ümumilikdə dünya mediasının reaksiyalarını birləşdirən əsas xətt ondan ibarətdir ki, ABŞ-ın immiqrasiya siyasətində yenidən sərtlik mərhələsinə keçid müşahidə olunur. Analitiklər Vaşinqtonun təhlükəsizlik narahatlıqlarını ön plana çıxardığını qəbul etsələr də, bu qərarların həm humanitar, həm diplomatik, həm də sosial nəticələrinin olacağını vurğulayırlar. ABŞ-ın öz sərhəd və təhlükəsizlik siyasətini yenidən formalaşdırması qlobal miqrasiya proseslərinə təsirsiz ötüşməyəcək və yaxın aylarda bu mövzu beynəlxalq müzakirələrin gündəmində qalmağa davam edəcək.

ERAmedia Analitik Qrupu