Hədəflərə aparan yol - ŞƏRH
Azərbaycan dövlətinin uzunmüddətli inkişaf planları təkcə iqtisadiyyatı böyütmək deyil, həm də ölkəni regionun əsas güc mərkəzinə çevirmək məqsədi daşıyır. Bu hədəflər müəyyən bir məntiqi ardıcıllıqla qurulub və onların hər biri digərini tamamlayır.
Azərbaycanın 2035-ci ilə gedən yolunun iqtisadi xəritəsini iqtisadçı ekspert Rəşad Əhmədzadə ERAmedia – ya belə şərh edir:
Enerji xəritəsində yeni rol
Azərbaycan neft və qaz ölkəsidir. Amma dövlətin hədəfi sadəcə xammal ixrac etmək deyil, enerji texnologiyaları və yaşıl enerji ixracatçısına çevrilməkdir. Xəzərin küləyi, Qarabağın günəşi və çayların suyu gələcəyin əsas enerji mənbələri kimi nəzərdə tutulur.
Tranzit ölkədən logistika liderinə
Azərbaycan Şərqlə Qərbin, Şimalla Cənubun kəsişməsində yerləşən bir dövlətdir. Dövlətin planı bu coğrafi üstünlüyü Zəngəzur dəhlizi və yeni limanlarla iqtisadi gücə çevirməkdir. Əgər bu hədəflər reallaşarsa, Azərbaycan regionun ən mühüm tranzit mərkəzi ola bilər.
Ərzaq təhlükəsizliyinin açarı – kənd təsərrüfatı
Dövlətin hədəflərindən biri də Azərbaycanın ərzaq təminatçısı ölkəsinə çevrilməsidir. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun münbit torpaqları, yeni aqrar texnoparklar və müasir suvarma sistemləri bu istiqamətdə əsas alətlərdir. Məqsəd sadəcə xammal yox, hazır qida məhsulları ilə xarici bazara çıxmaqdır.
Turizmin yeni ünvanı
Şuşa, Kəlbəcər, Naftalan, Qəbələ – bu adlar təkcə coğrafi adlar deyil, həm də dövlətin turizm hədəflərinin ünvanıdır. Plan odur ki, Azərbaycanı Qafqazın sağlamlıq və mədəniyyət turizmi mərkəzinə çevirmək. İstirahət, müalicə və mədəniyyət birləşəndə ortaya unikallıq çıxır və dövlət də bunu iqtisadi üstünlüyə çevirmək istəyir.
Rəqəmsal Azərbaycan
Dövlətin ən cəsarətli hədəflərindən biri də informasiya texnologiyalarında regional mərkəz olmaqdır. Məqsəd 2035-ci ilə qədər dövlət xidmətlərinin tam rəqəmsallaşdırılması, startap ekosisteminin inkişafı və “Qafqazın rəqəmsal qalası”na çevrilməkdir.
Azad olunmuş torpaqlar – gələcəyin laboratoriyası
İşğaldan azad olunmuş ərazilər bu planların mərkəzindədir. Dövlət onları sadəcə bərpa etmək yox, həm də “ağıllı şəhər və kənd” konsepsiyası ilə gələcəyin modeli kimi inkişaf etdirməyi düşünür. Qarabağ Azərbaycanın ənənəvi kənd təsərrüfatı, turizm və enerji potensialının yeni start nöqtəsinə çevrilə bilər.
Böyük körpü – Zəngəzur dəhlizi
Zəngəzur dəhlizi hədəflərin ən strateji hissəsidir. Bu yol açılarsa, Azərbaycan yalnız özünü Naxçıvan və Türkiyə ilə birləşdirmir, həm də Orta Asiyanı Avropaya bağlayan ən qısa marşrutun sahibi olur.
Bütün bu hədəflər bir-birini tamamlayan bir alqoritm üzrə qurulub:
- Enerji iqtisadiyyata güc verir
- Logistika yolları bazara çıxış açır
- Aqrar sahə ərzaq təhlükəsizliyi yaradır
- Turizm və xidmətlər yeni gəlir gətirir
- Rəqəmsallaşma isə bütün sistemi idarəolunan edir
Ən əsası budur ki, bu hədəflərə çatmaq üçün investisiya mühiti, şəffaf idarəçilik və davamlı islahatlar olmalıdır.
Rəşad Əhmədzadə,
İqtisadçı ekspert